Het abstracte oeuvre van Dan Van Severen beschrijft men met termen als geometrische abstractie, formalisme of minimalisme. Kenmerkend is zijn spiritueel, meditatief, neo-sacraal elan. Inhoudelijke complexiteit (een ultieme werkelijkheid, een transcendente waarheid) ontstaat door reductie van de vorm. Van Severen behoudt enkel het essentiële. Hiermee maakt hij een radicaal onderscheid tussen vorm en inhoud. Zijn werken hebben een zekere afstandelijkheid waarmee hij iedere verhouding met de toeschouwer en zichzelf verbreekt. Eenvoudige geometrische vormen (vierkant, rechthoek, ruit, cirkel en ovaal) bepalen zijn composities. De werken staan met hun samenspel van naar elkaar verwijzende lijnen en kleuren, of de verhouding tussen papier, inkt en voor- en achtergrond volledig op zichzelf. De toeschouwer vindt geen aanknooppunt en geen toenadering tot het kunstwerk. De inhoudelijke verwachting wordt niet ingelost en de geprojecteerde verlangens worden afgeblokt. Elk werk refereert naar het voorgaande, wat ervoor zorgt dat het oeuvre een grote samenhang krijgt. Zo is Van Severens latere productie te herkennen aan de sobere kruisvormige composities, die het resultaat zijn van een levenslang onderzoek naar het vierkant en de rechthoek.
Na zijn studies aan het Sint-Lucasinstituut in Gent (1941 – 1948) en de Academie van Antwerpen (1951), creëert hij in 1957 zijn eerste werk vanuit een meer fundamentalistische inslag. In datzelfde jaar neemt hij deel aan de Jonge Belgische Schilderkunst (1956). Het jaar daarop wordt hij medestichter van G58. In 1959 begint hij te doceren aan het HRITO (Brugge). Later doceert hij aan het Sint-Lucasinstituut in Gent. In 1961 neemt Van Severen deel aan de vierde groepstentoonstelling van G58. Het oeuvre evolueert doorheen de jaren ’50 en ‘60 van expressie naar essentie: van lyrische kleurtoetsen over een ingehouden schilderkunst naar een vrijwel kleurloze lijnvoering vanaf 1969. Hij neemt deel aan de Biënnale van Sao Paulo (1967), Documenta IV (Kassel, 1968), de Biënnale van Venetië (1970). In 1974 wordt in het Paleis voor Schone Kunsten (Brussel) voor het eerst een overzichtstentoonstelling aan hem gewijd, de eerste in een reeks van de vele die zullen volgen in Gent, Eindhoven, Amsterdam, Antwerpen, Oostende. Zijn temperawerken worden in 1978 voor het eerst tentoongesteld in Galerij Dobbelhoef in Kessel en in 1980 wordt een overzichtstentoonstelling van zijn grafisch werk op til gezet in Galerij S65 in Aalst. De eerste Luikse contacten ontstaan, wat later zal uitmonden in een tweevoudige architecturale samenwerking met architect Bruno Albert (1941). In het begin van de jaren ’80 creëert Van Severen de reeks Alfabet waarin hij vijf tekeningen (kruis, ruit, cirkel, diagonalen) synthetiseert in een verzameltekening. In 1981 komt de reeks Kruisweg tot stand, waarbij hij doorheen verschillende tekeningen stelselmatig een rechte lijn toevoegt aan het kruis van de eerste tekening. In 1984 herhaalt hij dit compositorisch procedé in metaal. De kunstenaar wordt gehuldigd met de Driejaarlijkse Cultuurprijs voor Beeldende Kunst van Gent (1984). Een nieuwe Alfabet-reeks komt tot stand in 1995 (inkt op doek op paneel).
1927
Dan Van Severen wordt geboren in Lokeren.
1941 - 1948
Studeert aan het Hoger Sint-Lucasinstituut Gent bij o.a. Gerard Hermans.
Hij maakt kennis met het werk van Paul Cézanne (1839 – 1906), Angelico (fra) (1387 – 1455), Piero della Francesca (1410/1420 – 1492) en de Vlaamse expressionist Albert Servaes (1883 – 1966). Van Severen raakt bevriend met Luc Claus met wie hij later verschillende keren zal tentoonstellen.
1951
Begin verblijf in Antwerpen (tot 1959). Na een voorbereidend jaar onder Antoon Marstboom (1905 – 1960) studeert hij onder Julien Creytens (1897 – 1972) aan de Academie van Antwerpen (tot 1954).
1955
Start artistieke loopbaan en neemt voor het eerst deel aan een groepstentoonstelling in Antwerpen met studiegenoten Ad Molendijk (1929), Wybrand Ganzevoort (1930).
1957
Van Severen neemt op aanraden van Marc Callewaert en Antoon Marstboom deel aan ‘Jonge Belgische Schilderkunst.’
Frequente contacten met de dichters Hugues C. Pernath (1931 – 1975), Paul Snoek (1933 – 1981) en Ivo Michiels (1923 – 2012).
1958
Stichtend lid van G58-Hessenhuis.
1959
Verhuist naar Brugge, waar hij tot 1971 blijft wonen. Wordt docent aan het Hoger Rijksinstituut voor Technisch Onderwijs (HRITO).
Komt in contact met groep Raaklijn.
1961
De kunstenaar neemt deel aan de vierde groepstentoonstelling van G58.
1964
Regelmatige contacten met Roger Raveel (1921 – 2013), Hugo Claus (1929 – 2008), Hugues C. Pernath.
1966
Het Museum voor Schone Kunsten in Gent koopt twee tekeningen van de kunstenaar.
1967
Neemt deel aan de Biënnale van Sao Paulo met Vic Gentils, Félix Roulin (1931), Serge Vandercam, Jef Verheyen.
Een nummer van het tijdschrift Het 5de Wiel wordt gewijd aan Van Severen.
1968
Deelname aan Documenta IV in Kassel.
1969
Maakt zijn laatste olieverfschilderij Blauwe compositie dat opgenomen wordt in de collectie van het SMAK in Gent.
1970
Deelname aan de 35e Biënnale van Venetië, samen met Bram Bogaert, Georges Collignon, Jean-Paul Laenen, Walter Leblanc, Jef Verheyen
1971
Dan Van Severen verhuist naar Gent en wordt docent schilderkunst aan het Hoger Sint-Lucasinstituut.
1972
Is op de Documenta van Kassel erg geboeid door het werk van Brice Marden (1938), Robert Ryman (1930), Richard Serra (1939).
1974
De eerste overzichtstentoonstelling wordt georganiseerd in het Paleis voor Schone Kunsten in Brussel.
1975
De kunstenaar maakt voor het eerst een schilderij met tempera op doek.
1976
De eerste tekeningen op Indisch papier ontstaan.
Het thema van het ‘rooster’ treedt meer en meer op de voorgrond en culmineert in De kruisweg in 1981.
1978
Eerste tentoonstelling van werken op temperadoek in Galerij Dobbelhoef, Kessel.
Overzicht van het grafisch werk in Galerij S65 (Aalst) naar aanleiding van de uitgave van de map met gedichten van Hugo Claus: Antiphon, bij 4 etsen van Dan Van Severen.
1980
Bij de tentoonstelling Dan Van Severen. Recente werken, schilderijen – tekeningen – etsen – werktekeningen. 1955-79 in de Richard Foncke Gallery in Gent worden de eerste contacten gelegd met de Luikse vriendenkring.
1981
Van Severen verwijst regelmatig naar de Kruisweg van Henri Matisse (1869 – 1954) en die van Barnett Newman (1958). Bij de tentoonstelling in de Richard Foncke Gallery toont hij de Kruisweg. Het gaat om een reeks van 14 tekeningen (Chinese inkt op Indisch papier) en een ets, die in 1985 gevolgd wordt door een ijzeren sculptuur.
Met Alfabet, een reeks van 6 tekeningen op Indisch papier, worden de verschillende motieven aangegeven. Hetzelfde thema komt in de volgende jaren herhaaldelijk terug.
1982
Retrospectieve tentoonstellingen in Gent, Eindhoven en Amsterdam. Publicatie van Dan Van Severen door Leo Van Damme (Foncke Editions).
1984
Ontvangt de Driejaarlijkse Cultuurprijs voor Beeldende Kunst van de stad Gent.
1985
Tentoonstelling van de metalen Kruisweg en voorstelling van de uitgave Dan Van Severen. Etsen in de Richard Foncke Gallery.
Van april 1985 tot juni 1986 verblijft hij in Luik (Liège, Outremeuse), waar hij samenwerkt met architect Bruno Albert en ingenieur René Greisch (1929 – 2000) voor uitgeverij Mardaga.
Het is de eerste keer dat Van Severen een opdracht aanvaardt voor de integratie van een werk in een gebouw. Hij wordt van bij het begin betrokken bij het ontwerpproces, wat voor hem essentieel is om tot een geslaagd resultaat te komen. De samenwerking met Albert wordt voortgezet tijdens andere projecten.
Neemt deel aan Investigations in Luik, waar hij een sculptuur en een tekening in situ realiseert.
1986
Keert terug naar Gent.
1989
Eerste solotentoonstelling in Japan in galerie Shimada Yamahushi.
Voorstelling van twee privécollecties met werk van Van Severen in Atelier 340 in Brussel en Een kollektie in Galerij XXI in Antwerpen.
1992
Overzichtstentoonstelling in Museum Dhondt-Dhaenens (Deurle) naar aanleiding van zijn 65e verjaardag.
De tentoonstelling in Galerij S65 bevat onder meer vijf werken op doek waarin hij het motief van het alfabet weer opneemt.
1993
Eerste voorstelling van de dubbele tekeningen in Galerie Conrads in Düsseldorf. Zij verwijzen naar de tekeningen in het Boek waaraan hij in 1986 was begonnen.
1995
Het beschikbare oeuvre van Van Severen wordt aangekocht door het Groeningemuseum van Brugge. Zijn werk (schilderijen en grafisch ensemble) krijgt een permanente opstelling in het museum.
1997
Start van de tweede samenwerking met architect Bruno Albert voor het project Codic, Place Saint-Lambert (Luik). De Place Saint-Lambert wordt heraangelegd. Van Severen zorgt voor de aflijning van de terrassen.
Hij ontwerpt het logo voor de nieuwe reeks Haute Pierre van Les Editions La Pierre d’Alun (Brussel).
1998
Retrospectieve tentoonstelling in het Provinciaal Museum voor Moderne Kunst van Oostende. Het accent ligt op de werken op doek na 1970 uit particuliere collecties. Voor de eerste keer worden een groot aantal paneeltjes getoond die vaak de aanloop tot of varianten van werken op groter formaat vormen, en die voordien nauwelijks of niet geëxposeerd zijn.
De verzameltekening van het Alfabet wordt vanaf maart 1998 gebruikt als kaft voor het tijdschrift van de Orde der Geneesheren.
2000
Openingstentoonstelling van de nieuwe Richard Foncke Gallery.
Naar aanleiding van Interieur Kortrijk wordt een tentoonstelling georganiseerd in de zetel van de BBL Kortrijk met Van Severens werk en dat van zijn zonen Maarten (1956 – 2005) en Fabiaan (1957).
2000 - 2009
Op het einde van zijn leven evolueert de kunstenaar naar de figuratie. Dan Van Severen overlijdt op 12 februari 2009 in Gent.
Sergio Servellón
CC-BY-NC (Creative Commons 4.0)
